We kregen de kans om de laatste versie van het framework toe te passen bij onze opdrachten, en hier zijn de belangrijkste updates, de positieve veranderingen die 6.0 brengt en de gebieden waar nog aandacht nodig is.

SAFe 6.0 heeft sinds de release in maart 2023 voor veel opschudding gezorgd in de Agile gemeenschap. Nu organisaties zich gaan verdiepen in dit vernieuwde framework, is het cruciaal om de mogelijkheden en beperkingen te begrijpen. Net zo belangrijk is het om te erkennen dat SAFe geen one-size-fits-all oplossing is en aanpassing vereist is om SAFe in een specifieke organisatorische context toe te passen.

SAFe is nog steeds een raamwerk*. Het helpt je met veel werkwijzen.
Maar het geeft geen direct antwoord op al je uitdagingen.
Zoek altijd hoe het past bij jouw organisatie en
de specifieke uitdagingen.
Het is geen one-size-fits-all. Het is geen blauwdruk. Het is niet het ultieme bedrijfsmodel.

* Bekijk onze gids met de belangrijkste uitdagingen + tips om ze aan te gaan als je SAFe gaat implementeren

1. Wat zijn de belangrijkste elementen van de update?

SAFe 6 brengt ons… raad eens, zes grote veranderingen.

Met een focus op het verbeteren van Business Agility en het integreren van Lean principes, zien we dat SAFe 6.0 waardevolle richtlijnen geeft voor organisaties die complexe transformaties doormaken. Scaled Agile belooft ons zes primaire thema’s in het vernieuwde raamwerk:

1. Een versterkte basis voor Business Agility
2. Teams versterken en verduidelijken verantwoordelijkheden
3. Een snellere waardestroom
4. Verbeteren van de Business Agility in het hele bedrijf
5. Bouwen aan de toekomst met AI, Big Data en Cloud
6. Betere resultaten door Measure & Grow en OKR’s

Het voelt alsof de thema’s zijn aangepast aan het nieuwe versienummer. We zien bijvoorbeeld niet de noodzaak om Business Agility op te splitsen in twee thema’s (1 en 4). Het versterken van de basis en het helpen gebruik uitbreiden door het bedrijf zouden perfect samen kunnen gaan. Daarnaast waren Measure & Grow en OKR’s al te vinden in SAFe 5.1 (respectievelijk boven in het framework en binnen het onderwerp Strategische Thema’s).

* Bekijk onze gratis gids voor het definiëren van OKR’s.

2. Wat zijn de beste veranderingen die SAFe 6.0 met zich meebrengt?

A. Program is dood

Scaled Agile heeft veel moeite gedaan om de Program-boodschap in het hele framework om zeep te helpen. De Program Layer is nu ART Flow. PI staat voor Planning Interval. En SPC’s heten nu SAFe Practice Consultants. Praktisch gezien hebben we gemerkt dat dit helpt om onze klanten duidelijk te maken dat SAFe 6 niet bedoeld is als gewoon een ander formaat voor een Project- of Programma-aanpak.

B. Business Agility meer ingebed

Een van de grootste uitdagingen die we zien bij Agile transformaties is het bouwen van de verbinding tussen de business en de ontwikkeling van oplossingen. Het idee dat de business betrokken moet zijn bij het leveren van waarde bestaat al heel lang. Met de nieuwe 6.0 update geeft SAFe veel meer handvatten over hoe je de business kunt integreren in je Agile Release Trains (ARTs) – of zelfs hoe je Business ARTs kunt creëren. Bij verschillende soorten uitdagingen helpt en inspireert dit om de kloof tussen business en (IT-)ontwikkeling te overbruggen. Het helpt ook om de perceptie te vermijden dat SAFe een alleen op IT-levering gericht framework is.

C. Lean en Flow in de kern

Tot nu toe heeft SAFe Lean Thinking ingebed in hun eigen “SAFe House of Lean”. We zijn blij om te zien dat het nu naar zijn oorsprong gaat en gebaseerd is op de principes van Lean Thinking. Belangrijke onderwerpen zoals “Respect for People” en “Relentless Improvement” zijn nu verplaatst naar de kernwaarden.

Door Flow expliciet aan de orde te stellen met de naam van het Lean Thinking-principe “Make value flow without interruptions” en door de verschillende niveaus ervan een nieuwe naam te geven, versterkt het nieuwe SAFe 6 framework het belang van Flow en verduidelijkt het hoe het te implementeren. Dit wordt verder versterkt door “The Eight Flow Accelerators” binnen het principe, waarvan we ook hebben gemerkt dat ze echt kunnen helpen om de Lean mindset te stimuleren.

3. Wat kan er nog verbeterd worden in SAFe 6?

A. De essentiële configuratie mist cruciale elementen

Alle vier de gepresenteerde configuraties zijn enigszins verwarrend. In specifieke onderdelen van een configuratie kun je gemakkelijk onderwerpen en richtlijnen missen. Natuurlijk is het waardevol om het framework minder complex te maken voor kleinere omgevingen. Maar als je de essentiële configuratie gebruikt, mis je bijvoorbeeld de volgende aspecten:

• Business Agility
• Measure & Grow
• Strategic themes and OKR’s

Wat we in de praktijk zien is dat dit ook voor kleinere of minder complexe omgevingen cruciale elementen zijn.

B. Nieuwe technologische elementen voelen als modewoorden

Door Big Data, AI en Cloud aan te pakken, springt Scaled Agile op de technologie-trein. We zien hier twee risico’s:

1. De toekomst van technologie is niet direct gerelateerd aan een laag, noch aan een specifieke SAFe-configuratie. Als een enkele ART kan AI of Big Data een belangrijk onderwerp zijn.
2. Er zijn veel andere technologietrends die nog niet genoemd zijn naast deze drie. Denk aan IT-automatisering, Extended Reality en Robotica, om er een paar te noemen. Zijn die minder belangrijk?

Zelfs als een enkelvoudig Agile Team (dus, hopelijk niet SAFe gebruikend…), zijn verschillende technologische trends waardevol en elk kan beter passen bij een specifieke organisatorische context en uitdaging. Door ervoor te kiezen om er drie op te nemen, zien we een trend in bedrijven die zich haasten om prioriteit te geven aan deze drie boven andere technologische elementen die meer relevant kunnen zijn voor hun behoeften. Natuurlijk is het onmogelijk om al deze technologieën in één raamwerk te integreren. Dus, naar onze mening, zou het meer moeten gaan over het creëren van een mindset om open te staan voor nieuwe technologische mogelijkheden en de waarde ervan, dan richtlijnen voor beoordeling en adoptie (en ervoor zorgen dat dit deel uitmaakt van elke SAFe 6 configuratie) ervan.

C. Rollen zijn onduidelijk en lijken een beetje hiërarchisch

Het bijgewerkte raamwerk biedt goede vooruitgang als het gaat om duidelijkheid over de verantwoordelijkheden en samenwerking tussen de verschillende rollen. Er zijn goede aanbevelingen. Wanneer we SAFe 6 echter toepassen bij onze klanten, zijn er situaties waar het allemaal onduidelijk en hiërarchisch aanvoelt. We hebben het gevoel dat verbetering mogelijk is door het eenvoudiger en minder traditioneel te maken. We stellen dan ook voor:

1. Geef richtlijnen voor samenwerking voor elke rol. Op dit moment geeft het framework alleen richtlijnen voor samenwerking boven teamniveau (ART en Solution Train). Maar samenwerking is ook cruciaal voor de Agile teamleden / rollen.
   
2. Verwijder de woorden ‘Management’ en ‘Engineer’ uit de naamgeving van rollen. Van wat we in de praktijk van transformaties zien, zou een goede manier om het traditionele denken te vermijden en een duidelijk onderscheid te maken tussen ART-niveau en Oplossingsniveau zijn om een aantal alternatieve rol namen uit te proberen, zoals:
   • ‘Solution Owner’ ipv ‘Solution Train Management’
   • ‘System Owner’ ipv ‘Product Management’
   • ‘Solution Flow Master’ ipv ‘Solution Train Engineer’
   • ‘System Flow Master’ ipv ‘Release Train Engineer’.
     
     We staan nog steeds voor de uitdaging om alternatieve naamgeving te vinden op ART-niveau. Laat het ons weten als je goede ideeën hebt!
     
3. Vermijd “dubbele” rolnamen. We waren blij om te zien dat ze de naamgeving van “System Architect / Engineer” hebben veranderd in gewoon “System Architect”. Maar tegelijkertijd gingen ze van “Scrum Master” naar “Scrum Master / Team Coach”. Dit is niet erg duidelijk qua verwachting. Als het de bedoeling was om niet direct aan Scrum te refereren, dan was “Flow Master” volgens ons een betere oplossing geweest.

Zie ook: Overstappen van Scrum Master naar RTE

Onze indruk over SAFe 6

Na een paar maanden gebruik en toepassen van het vernieuwde framework zijn we van mening dat de stappen die SAFe heeft genomen een aanzienlijke verbetering zijn. Het bevordert meer duidelijkheid rond rollen en verantwoordelijkheden en ook door het woord Program te verwijderen. Het brengt ook relevante focus voor specifieke onderwerpen, zoals “Respect for People” en de verspreiding van Business Agility buiten de teams en ART’s. We zien echter ook een aantal mogelijkheden die “laaghangend fruit” zijn waarvan we hopen dat ze bij de volgende updates worden verbeterd.

Kortom